Kopalnia Surowców Mineralnych “Ruda” zlokalizowana jest w odległości ok. 2,5 km na zachód od trasy Kędzierzyn-Koźle-Rybnik. Kopalnia położona jest na obszarze trzech wsi: Ruda, Budziska i Turze, w dolinie rzeki Odry. Złoże obejmuje fragment prawobrzeżnej terasy rzeki Odry, oddalonej o 1,3 km od jej koryta. Serię złożową budują piaszczysto-żwirowe utwory pochodzenia rzecznego.
W skład przedsięwzięcia wchodzi zakład górniczy KSM Ruda prowadzący wydobycie z obszaru górniczego “Ruda 2” o powierzchni 43,94 ha oraz zakład przeróbczy, który poprzez sortowanie kruszenie i separację ziarn przygotowuje piaski i kruszywa do frakcji handlowych. Zakład prowadzi sukcesywnie prace rekultywacyjne w ustalonym przez Starostwo Raciborskie kierunku; dla basenu wodnego - hodowla ryb z odłowem sieciowym i sprzętem wędkarskim, a dla gruntów przybrzeżnych - uprawy rolne i tereny zielone. Do chwili obecnej zrekultywowano 21,3 ha terenów przekształconych działalnością górniczą. Obrzeża zbiornika wodnego zostały w wyznaczonych obszarach obsadzone drzewami i krzewami (dzika róża, tarnina). Roczne wydobycie kruszywa oscyluje wokół 430 tys. ton. Asortyment obejmuje: piaski 0/1, 0/2 mm, żwiry 2/8, 8/16, 16/31,5 mm, mieszanki 0/16 mm, pospółka, otoczaki dekoracyjne. Wszystkie produkowane kruszywa są uszlachetniane na mokro.
Sąsiedztwo obszarów ochrony przyrody:
Kopalnia Ruda położona jest w całości na terenie Parku Krajobrazowego "Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich", na terenie którego w jego północno-zachodniej części położone jest złoże kruszywa "Ruda". Ponadto w kierunku południowym w odległości około 5 km od terenu objętego eksploatacją na obszarze PK "CKKRW" znajduje się Rezerwat "Łężczok", w obrębie którego wyodrębniono również jeden obszar sieci Natura 2000 Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków "Stawy Łężczok". Natomiast w kierunku zachodnim w odległości około 5 km od terenu objętego eksploatacją złoża "Ruda" na terenie województwa opolskiego zlokalizowany jest Obszar Chronionego Krajobrazu "Rejon Wronin-Maciowakrze".
FLORA
Wszystkie zbiorowiska roślinne stwierdzone na obszarze Kopalni Ruda należą do grupy zbiorowisk nieleśnych. Dominującym na tym terenie siedliskiem przyrodniczym są pola uprawne z kadłubowymi zbiorowiskami chwastów użytków rolnych, zarówno upraw zbożowych jak i okopowych z klasy Stellarietea mediae, które zajmują na tym terenie coraz większe powierzchnie, kosztem zaorywania łąk i pastwisk. W dolinie cieku Młynówka-Rudka w zachodniej części obszaru występuje szuwar mózgowy Phlaridetum arundinaceae, w którym dominuje mozga trzcinowata Phalaris arundinacea, zespół turzycy błotnej Caricetum acutiformis i szuwar trzciny pospolitej Phragmitetum australis oraz kadłubowe zbiorowiska łąkowe z rzędu Molinietalia (klasa Molinio- Arrhenatheretea). Na niewielkich powierzchniach występują tu zbiorowiska terenów antropogenicznych z dominacją pokrzywy zwyczajnej Urtica dioica, bylicy pospolitej Artemisia vulgaris, trzcinnika piaskowego Calamagrostis epigejos, mietlicy pospolitej Agrostis capillaris, gatunków jeżyn Rubus sp. W północnej części planowanej inwestycji znajduje się od lat nie użytkowany sad. Na terenie sąsiadującym z kopalnią stwierdzono występowanie jednego chronionego gatunku rośliny - zimowita jesiennego Colchicum autumnale. W 2013 roku znaleziono i zinwentaryzowano dwa siedliska tego gatunku.
FAUNA
Waloryzacja przyrodnicza obszaru Kopalni Ruda wykazuje, że teren ten należy do obszarów o średniej wartości pod względem faunistycznym. Występują na tym obszarze przede wszystkim gatunki pospolite, o szerokich możliwościach przystosowawczych, typowych dla tego obszaru.
Płazy
W bezpośrednim sąsiedztwie kopalni stwierdzono żerujące żaby trawne Rana temporaria oraz ropuchy szare Bufo bufo i ropuchy zielone Bufo viridis.
Gady
W bezpośrednim sąsiedztwie kopalni stwierdzono żerujące jaszczurki zwinki Lacerta agilis i zaskrońce Natrix natrix.
Ptaki
Występują tam też liczne gatunki ptaków, głównie żerujących. Są to m.in.: cierniówka Sylvia communis, kapturka Sylvia atricapilla, kos Turdus merula, makolągwa Carduelis cannabina, modraszka Parus caeruleus, muchołówka szara Muscicapa striata, pliszka siwa Motacilla alba, skowronek Alauda arvensis, szczygieł Carduelis carduelis, szpak Sturnus vulgaris, śpiewak Turdus philomelos, trznadel Emberiza citrinella.
Ssaki
Na przedmiotowym terenie stwierdzono występowanie przedstawicieli chronionych ssaków. Rząd owadożernych reprezentuje kret Talpa europaea i jeż zachodni Erinaceus europaeus.
Realizowane projekty przyrodnicze
- W 2014 roku nad brzegiem zbiornika wodnego byłego wyrobiska utworzono pas zieleni (o długości ok.1 km) złożony z rodzimych gatunków krzewów, w szczególności tarniny, głogu i róży. Celem przedsięwzięcia było stworzenie odpowiednich warunków lęgowych dla ptaków związanych z tym typem siedliska m.in. gąsiorka i innych gatunków ptaków z rodziny dzierzbowatych
Dostępne publikacje:
- „Raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko” , zespół autorski: Krzysztof Spałek, Marek Kłyk, Witold Piekarz, Biuro projektowe EKO-UNIT , Opole 2013
- “Bioróżnorodność w twoim sąsiedztwie - analiza priorytetów ochrony przyrody w kopalniach HeidelbergCement/Górażdże w Polsce” – raport z projektu realizowanego przez OTOP, Marki 2014
